In vroeger dagen was de naamgeving van een weg of straat vrij simpel. Kerkstraat, Voorstraat, Achterstraat, Dorpsweg. In Elspeet was het voor het gemak Uddelerweg, Apeldoornseweg, Vierhouterweg, Staverdenseweg. Je wist het: die weg leidt naar de plaats en daaraan woon je. Wordt er een huis extra gebouwd, geen punt, de nummering wordt aangepast met a,b of c.
Toen de bevolking toenam en er woonwijken ontstonden was er ook behoefte aan nieuwe namen. Om de wijken te onderscheiden kwam men ertoe om niet willekeurige namen te geven aan de straten, maar namen rondom een bepaald thema. Zo kennen we in veel plaatsen de schilderswijk, dichterswijk, rivierenwijk waarbij de straten genoemd zijn naar kunstschilders, dichters en rivieren.
Ook in Elspeet bestaat zoiets. Zo is er een granenbuurt waaraan de Gerstweg ligt, de Roggeweg, de Boekweitweg en Haverweg.
Er is ook een gereedschapsbuurt waarin zich de Zeisweg, Ploegweg bevinden. Iets heel unieks is de domineesbuurt. Er zijn maar weinig gemeenten waar dit zo uitgebreid gerealiseerd is. De straatnamen in deze buurt luiden Ds.van Gilstweg met aansluitend het ds.van Gilstplantsoen. Vervolgens de ds.Kalshovenweg, de ds.Lamensweg, de ds.van Paddenburgweg en de ds.Wisseweg.
Ds. Hendrik van Gilst (1901-1966) was predikant bij de gereformeerde gemeente in Elspeet van 1949 tot 1953. Augustinus heeft eens gezegd: Als Christus terugkomt, hoop ik dat Hij me ziet biddende of predikende. Van Gilst overleed achter zijn bureau terwijl hij een preek bereidde over zondag 9 van de Heidelbergse Catechismus. Hij liet een paar prekenbundels na waaronder een verklaring van de Heidelberger Catechismus en een eenvoudige uitleg van de profeet Jona. Zo spreekt hij nog nadat hij gestorven is.
Ds. Willem Reinier Kalshoven (1834-1926) diende de hervormde gemeente Elspeet van 1899 tot 1919. Toen zijn vrouw in 1911 stierf liet zij 1000 gulden na aan de diaconie van Elspeet. Dit bedrag moest worden vastgezet en jaarlijks moest in de week voor Kerst uit de rentebaten iets besteed worden ‘ten bate van de meest behoeftzame en eerbare Armen, Weduwen en Ouden van dagen. Tot dit doel zal worden gebruikt gerookt Spek’.
Ds. Pieter Johannes Franciscus Lamens (1909-1964) diende van 1944 tot 1954 hervormd Elspeet. Hij was in zijn tijd een zeer begeerd predikant en schreef in het gezinsblad Om Sions Wil Hij heeft ook de eerste steen gelegd van de hervormde kerk te Uddel. In die tijd was hervormd Uddel en Elspeet namelijk één kerkelijke gemeente.
Ds. Pieter Johannes Franciscus Lamens (1909-1964) diende van 1944 tot 1954 hervormd Elspeet. Hij was in zijn tijd een zeer begeerd predikant en schreef in het gezinsblad Om Sions Wil Hij heeft ook de eerste steen gelegd van de hervormde kerk te Uddel. In die tijd was hervormd Uddel en Elspeet namelijk één kerkelijke gemeente.
Ds. Jan Hendrik van Paddenburgh (1878-1957) was van 1921 tot 1944 verbonden aan de hervormde gemeente Elspeet. Hij was ongehuwd en bewoonde met zijn huishoudster de immense pastorie. In zijn dagen is de oude dorpskerk uitgebreid met een zuidgevel zodat de kerk de vorm van een kruis kreeg.
Ds. Cornelis Wisse (1915-1989) was predikant bij de Gereformeerde gemeente te Elspeet van 1963 tot 1972. In zijn dagen vond een polio-epidemie plaats. Vanwege zijn anti-vaccinatiestandpunt is hij het mikpunt van spot en hoon geweest. Hij kreeg in die tijd een brief van zes gereformeerde predikanten uit Amsterdam die hem schreven: ‘Gezien de betreurenswaardige omstandigheid, dat wij de naam gereformeerd met u schijnen te moeten delen, distantiëren wij ons op ondubbelzinnige wijze van uw onmenselijk en daarom naar onze diepe overtuiging onchristelijk handelen’. Vrijheid van geweten dienaangaande dat Elspeet en Uddel gekoesterd wordt was hen vreemd.
Door de ‘domineesbuurt’ wordt de herinnering aan genoemde predikanten levend gehouden. Het is niet de bedoeling dat dit het ‘domineesgeloof’ stimuleert, want dat is een schrale portie. Dominee is afgeleid van Dominus, dat Heer betekent. Het Latijnse woord voor de Heere God. We moeten niet op dominees vertrouwen maar op Dominus. Daar wordt in al de kerken van Elspeet en Uddel elke zondag op gewezen.
