Om de molen te laten draaien is een molenaar van ouds bezig met dingen als kruien (draaien van de kap), opzeilen, klein onderhoud en het weer. Tegenwoordig komt er meer bij kijken, zoals voorlichting geven over de molen als cultureel erfgoed en rondleidingen verzorgen. De opleiding hiervoor wordt al ruim 50 jaar verzorgd door het Gilde van Molenaars.
Vanaf de 1e helft van de 16e eeuw staat er een korenmolen in Elspeet. Gedurende honderden jaren wordt er dus al koren gemalen door molen De Hoop en zijn voorgangers om de bewoners van Elspeet en omgeving van meel te voorzien. Gezien de arme grond van de Veluwe zal er vooral rogge gemalen zijn. Vanuit historisch oogpunt is het dus van belang om deze molen in stand te houden. Dit betekent dat er ook regelmatig gemalen moet worden. Van een korenmolenaar wordt dus meer verwacht.
In 2020, toen ik op molen De Hoop als molenaar begon, was het mij duidelijk dat hiervoor nog veel moest gebeuren. Het gebouw was gelukkig door de restauratie van 2011-2012 in een goede staat. Maar de molen was niet meer maalvaardig. Met behulp van molenaars uit Putten en Ermelo hebben we een van de beide maalkoppels aangepakt. We hebben de bovenste steen (loper) verwijderd, beide stenen schoongemaakt, de spil waarop de loper draait afgesteld en alles weer in elkaar gezet. Vervolgens tarwe besteld en op proef gemalen. Nu begon het ergens op te lijken. We zijn tarwe en eenkoorn (een oergraan) uit de regio gaan malen.
De gevolgde cursus korenmolenaar van het Ambachtelijk Korenmolenaars Gilde zorgde voor een verdere uitbreiding van kennis op het gebied van molenstenen, malen, graan en meel, de opzet van een molenbedrijf en de toepassing van de hygić»ecode van het Gilde. Malen betekent dat er ook graan ingekocht moet worden, het geproduceerde meel moet verkocht worden en van het gehele proces moet de kwaliteit geborgd worden. Allemaal zaken waar een korenmolenaar verstand van heeft.
Vanaf 2024 is molen De Hoop overgedragen en daarmee zijn de werkzaamheden voor de molenaars veranderd. We malen nu uitsluitend biologisch geteelde granen van Nederlandse bodem. Het meel wordt verkocht aan een toenemend aantal thuisbakkers. Op deze manier gebruiken we de molen zoals dat eeuwenlang het geval was. Om de thuisbakkers en andere bezoekers kennis te laten maken met meer dan de rogge van vroeger, malen we tegenwoordig tarwe en spelt en regelmatig ook haver en rogge en oergranen als eenkoorn en emmer.
De opgedane kennis en ervaring in de voorgaande jaren maakten het mogelijk om het beheer van dit cultureel erfgoed als een molenbedrijf vorm te geven. Dit is natuurlijk nuttig, maar ook erg leuk om te doen.
