ELSPEET – Na exact een halve eeuw komt er een abrupt en pijnlijk einde aan een van de bekendste kuddes van de Veluwe: de Schaapskudde Elspeter Heide. De stichting die verantwoordelijk is voor de kudde ziet zich genoodzaakt haar activiteiten te staken, nadat bezwaren van omwonenden de ontwikkeling van een nieuw onderkomen onmogelijk maken.
Sinds 1975 is de kudde met haar ruim 200 Veluwse heideschapen een onmisbaar onderdeel van het landschap en cultureel erfgoed van de gemeente Nunspeet. Naast haar belangrijke ecologische rol in het heidebeheer, is de kudde uitgegroeid tot een geliefde publiekstrekker, met jaarlijkse evenementen als het Schaapscheerdersfeest en de Lammetjesmiddagen die duizenden bezoekers trekken.
Einde na jarenlange zoektocht naar nieuwe locatie
De stichting kampt al jaren met gebrek aan ruimte en faciliteiten. De schapen verblijven verspreid over meerdere locaties, wat leidt tot een zware belasting van de herders. Ook ontbreekt het aan een vaste woning voor de herders en hun honden.
In maart 2025 leek eindelijk een doorbraak bereikt: de gemeente Nunspeet kocht een woning aan de Schotkampweg 159 in Elspeet, inclusief een perceel agrarische grond, met het doel hier een nieuwe schaapskooi met bedrijfswoning te realiseren. Het terrein ligt gunstig, tegenover de Elspeter Heide en binnen het Natura 2000-gebied.
Bezwaren maken einde aan toekomstplannen
Slechts enkele weken later dienden omwonenden echter formele bezwaren in tegen de plannen. De gemeente geeft aan dat deze kunnen leiden tot langdurige juridische procedures en kan geen enkele zekerheid meer bieden aan de stichting over de realisatie van de kooi of woning.
Voor het bestuur en de herders van de stichting zijn de bezwaren onbegrijpelijk. Juist om het voortbestaan van de kudde en het Veluws heideschaap te garanderen, werd de stichting in 2001 opgericht nadat een particulier initiatief ophield te bestaan. De kudde vormt geen bron van overlast en de stichting heeft geen commercieel oogmerk.
Eervol afscheid en zoektocht naar warme overdracht
Met pijn in het hart ziet het bestuur zich genoodzaakt de activiteiten te beëindigen. De arbeidsovereenkomsten met de herders worden ontbonden en vrijwilligers en sponsoren worden bedankt voor jarenlange steun.
De stichting onderzoekt momenteel mogelijkheden voor een ‘warme overdracht’ van de kudde, inclusief herders, hoedhonden en beschermingshonden, aan een andere regio of stichting waar geen sprake is van een ‘not in my backyard’-houding.
je leest het hele verhaal in de Stentor
Foto: HollandLuchtfoto
